-
1 Multum interest utrum pecāre aliquis nolit aut nesciat
Большая разница - не хотеть или не уметь согрешить.Пусть юноша хохочет, пусть шалит, пусть беспутствует... Я хотел бы, чтобы даже в разгуле он превосходил выносливостью и крепостью своих сотоварищей. И пусть он никому не причиняет вреда не по недостатку возможностей и умения, а лишь по недостатку злой воли. Multum interest utrum peccare aliquis nolit aut nesciat. (Мишель Монтень О воспитании детей.)Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Multum interest utrum pecāre aliquis nolit aut nesciat
-
2 Большая разница - не хотеть или не уметь согрешить
Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Большая разница - не хотеть или не уметь согрешить
-
3 intersum
inter-sum, fuī, esse1) быть (посреди), находиться (между), проходить, пролегать (pons interest inter eos C)i. pede Cato — отстоять друг от друга на один футinter primum et sextum consulatum sex et quadraginta anni interfuerunt C — между первым и шестым консульствами прошло 46 лет2) быть, находиться, присутствовать, участвовать (i. omnibus negotiis PM; pugnae Nep; i. proelio Cs; convivio и in convivio C)i. populo Quirini H — жить среди римского народа3) разниться, различаться, отличаться (vera intersunt a falsis C; stulto — dat.— intellĕgens quid interest? Ter)impers. interĕst — есть разницаinterest inter «carere» et «egēre» Sen — есть разница между (понятиями) «не иметь» и «нуждаться»multum interest Sen etc. — есть большая разницаnihil interest C etc. — нет никакой разницыnulla res interest, nisi tempus Nep — вся разница лишь во времени4) impers. interest имеет значение, важно (alicujus или alicujus rei, aliquā или ad aliquid)plurimum interest ad disciplinam militiae L — в высшей степени важно с точки зрения воинской дисциплиныi. meā (tuā, suā) C etc. — важно для меня (для тебя, для него)interest omnium recte facere C — все заинтересованы в том, чтобы поступать честноmultum (magni) interest C etc. — весьма важноinterest ut (ne) illud fiat C, Cs etc. — важно, чтобы это (не) произошлоnon sentientis nihil est ullam in partem quod intersit C — кто ничего (уже) не чувствует, того ничто уже не интересует -
4 interesse
1) находиться причем, присутствовать, interesse conciliis (1. 1 § 5 D. 3, 1): frumentationibus (1. 12 § 2 D. 49, 16). 2) вмешиваться (1. 9 § 8 D. 48, 19). 3) быть, иметь место, si honesta causa interest (1. 11 D. 47, 2). 4) interest, eсть разница, multum interest inter genus et speciem (1. 10 pr. D. 40, 4. cf. 1. 194 D. 50, 16. 1. 101 pr. eod.);5) interest alicuius, а) важно б) для государства, rei publicae, publ. salutis et securitatis, s. publiсе interest (1. 2. D. 23, 3. 1. 1 D. 24, 3. 1. 1 § 13 D. 25, 4. 1. 65 § 2 D. 36, 1. 1. 4. 5 § 11 D. 39, 1. 1. 44 pr. D. 41, 3. 1. 18 D. 42, 5. 1. 1 § 1 D. 47, 9. 1. 16 D, 49, 1. 1. 13 § 1 D. 50, 12. 1. 14 C. 9, 47);interest, utrum - an (1. 4 § 5 D. 2, 11).
religionis interest (1. 1 § 6 D. 11, 8); в) для частных лиц по отпошению к имущественным выгодам (1. 65 § 5 D. 17, 2. 1. 2 § 3 D. 49, 4. 1. 3 D. 16, 2. cf. 1. 15 pr. D. 46, 1);
interest debitoris, liberari (1. 49 § 6 D. 30. 1. 3 § 5 D. 34, 3. 1. 3 pr. D. 21, 3. 1. 9 § 1 D. 11, 3. 1. 71 D. 21, 2. 1. 3 § 1 D. 47, 13. 1. 19. cf. 1. 3 § 9. 1. 13 D. 10, 4. 1. 8 § 6 D. 17, 1); г) особ. quod s. quantum s. quanti inlerest (alicuius) в учении о вознаграждении за вред и убытки обознач. - положительный вред и потерянную, невырученную прибыль (1. 33 D. 19, 2. 1. 1 § 41 D. 43, 16. 1. 13 pr. D. 46, 8. 1. un. C. 9, 47. cf. 1. 3 pr. D. 2, 10. 1. 4 § 1 D. 10, 1. 1. 3 D. 13, 1. 1. 8 D. 21, 2); также = utilitas (1. 14 D. 2, 11. 1. 1 § 5 D. 43, 4); и в противоположность истинной цене поврежденного предмета, rei aestimatio (certa), pretium (verum), pretii quantitas (1. 3 D. 12, 3. 1. 1 § 20 D. 27, 3. 1. 51 pr. D. 47, 2. 1. 193 D. 50, 16. 1. 12 C. 4, 49. cf. 1. 1 pr. D. 19, 1);
teneri, quod emtoris interest, прот. ut pretium reddat, teneri, praestare, si quid pluris mea intersit, прот. pretium reddere (1. 11 § 18 eod. 1. 33 D. 19, 2); тк. против. quanti ea res est, quantitas (1. un. § 4 D. 2, 3. 1. 21 § 2. 1. 55 D. 9, 2. 1. 4 § 7 D. 39, 2. 1. 38 § 17 D. 45, 1. 1. 179. 193 D. 50, 16); иногда quanti ea res est = id quod. interest (1. 4 § 7 D. 39, 2. 1. 1 § 5 D. 43, 4. 1. 3 § 11 D. 43, 17. 1. 8 § 2 D. 46, 8); также quod interest прот. обязанности платить денежный штраф в случае неисполнения известного обязательства (§ 7 J. 3, 15. 1. 3 D. 2, 5. 1. 41 D. 17, 2. 1. 28 D. 19, 1. 1. 65 D. 45, 1);
quod interest (agentis) прот. quod in litem inratur, quanti in litem iuraverit (1. 64 pr. D. 5, 1. 1. 2 § 1 D. 12, 3. 1. 10 eod. cf. 1. 28 § 1 D. 49, 1. 1. 8 § 1 D. 2, 13. 1. 15 D. 16, 2. 1. 114 D. 45, 1. cf. 1. 60 pr. D. 17, 2. 1. 54 D. 46, 1. 1. 3 § 8. 9 D. 47, 12. 1. 24 D. 50, 17); иногда обозначает interest alicuius только положительный, имущественный ущерб (1. 73 § 1 D. 47, 2. cf. 1. 10. 11. 12. § 1. 1. 14 § 6. 10. 1. 82 § 1 eod.); - b) относиться, касаться, tutores ab eo, cuius interest (= a competente iudice) dati (1. 3 C. 5, 29. 1. 3 C. 3, 2. cf. 1. 11 C. 11, 42);
ad scrinia, quorum interest, transmittere (1. 6 § 23 C. 7, 62).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > interesse
-
5 utrum
(усил. utrumne и utrumnam) adv. [ uter ]лиu... an — (ли)... или (u. ea vestra an nostra culpa est? C) -
6 factum
1) действие, прот. dolus, consilium (1. 7 D. 48, 4 1. 53 § 2 D. 50, 16. 1. 225 eod.);praestare factum sociorum, servorum etc. (1. 22 D. 17, 2. 1. 25 § 7. 1. 31 § 15. D. 21, 1. 1. 1 § 6. D. 47, 5. 1. 25 § 1 D. 44, 7. 1. 155 pr. D. 50, 17);
2) факт, противоп. ius,- in facto potius, quam in iure consislere (1. 10 D. 4, 3): multum interest, conditio facti an iuris sit (1. 21 D. 35, 1. cf. 1. 60 pr. eod. 1. 1 § 3 D. 41, 2. cf. 1. 19 D. 4, 6);facto meo alter locupletatus (1. 6 § 11 D. 3, 5); особ. как предмет обязательства, обозн. всякое действие, не состоящее в dare (§ 7 J. 3, 15. 1. 82 D. 35, 1. 1. 6 § 7 D. 40, 7).
possessio facti est et animi (1. l § 15 D. 47, 4. cf. 1. 29. D. 41, 2. 1. 7 § 3 D. 27, 10. 1. 27 § 2 D. 2, 14. cf. 1. 38 § 6. D. 45, 1. 1. 2 § 2 D. 8, 5);
in factum agere, actio, иск, по фактическим обстоятельствам данного дела не имеющий строго определенной формулы; претор во главе формулы (вместо т. н. demonstratio) всегда упоминал об обстоятельствах, вызывавших этот иск (civilis actio, quae prae scriptis verbis rem gestam demonstrat) (1. 3 § 1 D. 4, 9. 1. 23 § 5. 1. 52 D. 6, 1. 1. 7 § 6. 1. 9 pr. 1. 11 § 8. 1. 17 pr. 1. 27 § 14. 1. 33 § 1. D. 9, 2. 1. 10 D. 9, 4. 1. 6 § 6 D. 10, 3. 1. 3 § 14. 1. 9 § 4 D. 10, 4. 1. 6 1). 18, 5. 1. 11. 14 D. 19, 5. 1. 9 D. 27, 6. 1. 63. 77. § 2 D. 31. 1. 15 § 34. 1. 10 pr. D. 42, 8. 1. 13. 25. § 1 D. 44, 7. 1. 51 § 4. 1. 53 § 20. 1. 68 § 4 D. 47, 2);
in. f. iudicium (1. 5 § 1. D. 2, 7. 1. 12 D. 19, 4);
poenalis in f. actio (1. 12 D. 2, 4. 1. 25 D. 48, 10);
in f. excipere, exceptio, praescriptio (§ 1 J. 4, 13. 1. 4 D. 7, 9 1. 20 pr. D. 11, 1. l. 27 D. 13, 5. 1. 20 D. 14, 6. l. 1 § 4 D 21, 3. 1. 44. 23. D. 44, 1. 1. 4 § 16 D. 44, 4. 1. 9 C. 4, 30);
in f. (concepta) replicatio (1. 15 pr. D. 35. 2. 1. 14 D. 46, 1. 1. 28 D. 2. 4);
quaestio facti, non iuris (1. 16 D. 1, 5. 1. 12 § 4. 1. 13 D. 20, 4. 1. 15. § 1 D. 28, 5. 1. 94 D. 45, 1);
ignorantia vel facti, vel iuris est (1. 1 pr. D. 22, 6);
error iuris - facti;
errare in iure - in facto (см. errare s. 2);
ex facto (по отношению к известному факту) quaesitum, propositum, tractatum est (1. 11 § 2 D. 4, 4 1. 52 pr. D. 15. 1. 1. 35 pr. D. 28, 5. 1. 43 pr. D. 28, 6. 1. 39 § 6 D. 30. 1. 17 pr. D. 36, 1. 1. 5 § 1 D. 44, 3);
ex. f. consultus (l. 4 § 3. D. 2, 14. 1. 3 § 1 D. 4, 4. 1. 52 § 7. D. 17, 2).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > factum
-
7 plurimum
I plūrimum, ī n. [superl. к multum I ]очень много, больше всего (alicujus rei C etc.)quam p. C — как можно большеp., тж. quum p. и ut p. L, PM etc. — самое большееII plūrimum adv. [superl. к multum II ]1) очень много, больше всего (p. interest C)ibi p. est Ter — там он чаще всего бывает
См. также в других словарях:
VENABULUM — hasta erat oblongior, quâ ferae incurrentes excipiebantur. Plin. l. 1. Ep. 6. Apros tres, et quidem pulcherrimos cepit, ipse? inquis, ipse, non tamen ut omnino ab inertia mea discederem. Ad retia sedebam. Erant in proximo non Venabulum aut lancea … Hofmann J. Lexicon universale
ANCAEUS — I. ANCAEUS Lycurgi et Antinoes filius, patriâ Tegeates, unus ex Argonautis. Hyginus, in Fab. Poeticis. c. 14. Orpheus in Argonaut. Αγκαῖον δ᾿ ἀν᾿ ὅμιλον ἀπ᾿ Αρκαδίης πολυμήλου Πς´μψε πατὴρ γηραιὸς ἐπί πλόον Αξείνοιο. Apollonius l. 1. Τρίτατός γε… … Hofmann J. Lexicon universale
QUALES-QUALES et compediti — infimae olim et miserrimae conditionis inter servos erant, qui nervô et compedibus vincti, villarum ac possessionum ergastulis continebantur. Supra quos adhuc erant Mediastini, sicut supra hos ordinarii servi. Quas servorum tres differentias… … Hofmann J. Lexicon universale
RESTIBILIS Ager — qui quotannis obsitus est; sicut Novalis, qui alternis quiescit, et Vervactum quoque dicitur. Varro, RR. c. 44. Multum interest, in ruditerra, an in ea seras, quae quotannis obsita sit, an in vervacto, quae interdum requiêrit. Et quidem,… … Hofmann J. Lexicon universale
RUDIS — virga rudis ac impolita, seu baculus gladiatorius, quô prima pugnae rudimenta Gladiatores olim meditabantur, unde et nomen: Certaminis enim initiô, ubi praelusuriis armis utebantur, postquam inter se Rudibus bavissent, ad decretoria deiu tela… … Hofmann J. Lexicon universale
Brian Mulroney — The Right Honourable Brian Mulroney PC, CC, GOQ 18th Prime Minister of Canada … Wikipedia
Rutland — For other uses, see Rutland (disambiguation). Coordinates: 52°39′20.00″N 0°39′30.00″W / 52.65556°N 0.65833°W / 52.65556; 0.65833 … Wikipedia
Pascal (programming language) — Pascal Paradigm(s) imperative, structured Appeared in 1970 Designed by Niklaus Wirth Typing discipline static, strong, safe … Wikipedia
Spanish Language and Literature — • As a medium of literary expression Spanish asserted itself first in the twelfth century: it had been six or seven centuries in the process of evolution out of Latin Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Spanish Language and Literature … Catholic encyclopedia
Citalopram — Systematic (IUPAC) name (RS) 1 [3 (dimethylamino)propyl] 1 (4 fluorophenyl) 1,3 dihydroisobenzofuran 5 carbonitrile Clinical data … Wikipedia
jour — Jour, m. Dies. Semble qu il vient de Diurnus, ostant la lettre d, et changeant i, voyele en i consonante. Les Hebrieux disent Iom, pour jour, dies, comme se dit aussi en aucunes provinces de ce Royaume où on dit es Joun, pour il est jour, Dies… … Thresor de la langue françoyse